Bu yazı 1951 tarihli Mültecilerin Hukuki Statüsüne Dair Cenevre Konvansiyonu çerçevesinde Mülteci kavramı ve iklim mülteciliğinin konvansiyondaki mülteci kavramı çerçevesinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususu, bazı ülkelerin iç hukukunda iklim mülteciliği ile ilgili düzenlemelerin varlığı ve yarı adli yapıya sahip uluslararası bir denetim organı, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesinin yakın tarihli önemli bir kararı olan Ioane Teitiota…

Koronavirüs salgınının yaşandığı bugünlerde, tıpkı iklim krizinde olduğu gibi salgının etkilerinin de küresel eşitsizliklerle paralel olarak ortaya çıktığını gözlemliyoruz. Salgın, evde kalma hali, işlerin ve hayatın yavaşlaması, hava kirliliğinin ve çevreye verdiğimiz tahribatın ne denli büyük olduğunu bir kez daha  görmemize imkan tanıdı. Bu süreçte kaydedilen uydu görüntülerinin[1] hava kirliliğindeki azalmayı gözler önüne sermesi  örneklerden…

Mart 2020 Termik Santral Gündemi belgesinde, “Türkiye’de ve dünyada enerji politikası,” “Politik demeçler,” “Termik Karşıtı Mücadeleler” “Kararlar ve izin süreçleri,” ve “Kazalar, kirlilik ve etkiler” başlıkları altında; Türkiye’deki elektrik üretim piyasasına ait önemli gelişmelere, yönelim değişikliklerine ve karar alma süreçlerine, Termik santralları ilgilendiren lisans ve ÇED süreçleriyle ilgili kararlara ve diğer konulardaki yargı kararlarına, Planlanan termik santral projelerinin yaratacağı veya işletme halindeki termik santrallerin yol…

Editörden, Kovid-19 salgını hemen her gün normalde kendine has sorunları, çözümleri, gerçeklikleri ve eleştirileriyle herhangi bir mesele üzerine yapılan tüm değerlendirmelerin bir sağlık krizi çerçevesinde yeniden değerlendirilmesine neden oluyor. Kiminde eleştirilerimize somut bir örnek, kiminde öngörülerimize zemin oluşturan bu salgının yaşam hakkımız söz konusu olduğunda farkında olmamız gereken tüm açılarıyla gerçekleri en çıplak halinde önümüze…

Küresel Kovid-19 salgını bizlere, devletlerin kriz kapıda olduğunda tüm ülke ekonomisini durdurmak da dahil olmak üzere olağanüstü önlemler alabileceğini gösterdi. Bir yandan Kovid-19’a karşı alınan önlemler giderek sıkılaşırken, hemen her yerde tartışılan konulardan biri de, iklim krizi de gerçek bir kriz olarak ele alınsaydı, şimdiye kadar ne kadar yol almış olabileceğimiz. Gerçekten de bugüne kadar…

Gıda Tedarik Zinciri ve Salgının Olası Etkileri Besin zinciri konusunu fen bilgisi dersinden hatırlarsınız, hani şu bir piramit halinde canlıların birbirini yediği, avlayan-avlanan ilişkisinin betimlendiği, kendimizi insanlar olarak en üst basamağında görmek istediğimiz ancak bizi de avlayanlar olduğu için tam olarak orada duramadığımız zincir. Bu zincirde hamsilerle domuzlar arasında bir yerdeyiz[2] ve tam bu yerin…

Evde karantina günleri, bir çoğumuz gibi biz de internet üzerinden haberlere boğulmuş bir şekilde saatlerimizi geçiriyoruz. Derken kaygılandığımız haberler düşüyor ekranlarımıza. Yaşamını kaybedenlerin sayısının kaç olduğunun ötesine baktığımızda hikayeler başka anlamlara bürünmeye başlıyor. Bir ünlü evinde çalışan göçmen yardımcısını kendisine Kovid bulaştıracağı gerekçesiyle döverek sokağa atıyor, üstelik sosyal medya hesaplarından kadın çalışanını tehdit ediyor. Ev…

Yaşadığımız eşsiz dünyada adını bile duymadığımız kaç çeşit kültür, kabile veya etnik köken var ya da yaşadığımız yerden binlerce kilometre ötede insanlar ne tür yemekler yiyor, sanata karşı bakış açıları nedir ve nasıl inançları vardır hiç düşündünüz mü? Birkaç bin kilometre kuzey batıya gidelim şimdi. 1600’lü yıllardan beri Kanada’nın Quebec bölgesinde yaşamını sürdüren Innu halkını…

Bugün 7 Nisan 2020, Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle dünya genelinde ölen insan sayısı 78.269; bu yazının size yaklaşık olarak 10  gün sonra ulaşacağını ve ölümlerin üssel bir artış gösterdiğini düşünürsek dünya genelinde kaybettiğimiz insan sayısı oldukça fazla olacaktır. Umarım aniden güzel bir haber alırız da tahminler tahmin olarak kalır. Günlerdir bir kısmımız her gün işe…

Tarihte izini iklim farkındalığının gözle görülür şekilde arttığı bir yıl olarak bırakan 2019 yılını geride bırakıp 2020’ye başladığımızda, bizi bekleyen tek krizin iklim krizi olduğunu düşünüyorduk. Fakat özellikle son iki aydır artan bir hızla dünya, bugünlerde çok zor bir sınav daha veriyor. Dünya üzerindeki tüm toplulukları tehdit eden bu ciddi sağlık krizi, birbirimizle, iklimle ve…

 Şubat 2020 Termik Santral Gündemi belgesinde, “Türkiye’de ve dünyada enerji politikası,” “Politik demeçler,” “Termik Karşıtı Mücadeleler” “Kararlar ve izin süreçleri,” ve “Kazalar, kirlilik ve etkiler” başlıkları altında; Türkiye’deki elektrik üretim piyasasına ait önemli gelişmelere, yönelim değişikliklerine ve karar alma süreçlerine, Termik santralları ilgilendiren lisans ve ÇED süreçleriyle ilgili kararlara ve diğer konulardaki yargı kararlarına, Planlanan termik santral projelerinin yaratacağı veya işletme halindeki termik santrallerin yol…

Yaşam alanlarının yok olmasına karşı mücadele eden yurttaş gruplarının, süreç içerisinde yaşam hakkını ihlal eden şirketlerin dışında bir de devlet şiddeti ile mücadele etmek zorunda kaldığını görüyoruz. Bu kapsamda aslında mevcut hak ihlallerine karşı temel hak ve özgürlükler kapsamında yürütülen mücadele ve davalara, yurttaşları yıldırma amacıyla pek çok suç isnat ediliyor.  En yüksek karı elde…

“19. Madde – İfade özgürlüğü 1. Herkesin, bir müdahale ile karşılaşmaksızın fikirlere sahip olma hakkı vardır. 2. Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir; bu hak bir kimsenin ülke hudutlarıyla sınırlanmaksızın sözlü, yazılı veya basılı veya sanatsal ürün şeklinde veya kendi tercih ettiği başka bir iletişim vasıtasıyla her türlü bilgi ve düşünceyi arama, edinme ve ulaştırma özgürlüğünü…

İklim krizinin kendisiyle birlikte her geçen gün iklim hareketi/aktivizmi de etki ve kapsam alanı itibarıyla kayda değer şekilde büyüyor. Özellikle geride bıraktığımız 2019 yılı uluslararası camiada iklim aktivizmi yılı olarak iz bıraktı. İklim değişikliğinin doğurduğu tehditlere yönelik artan farkındalık, günden güne birbirini destekler şekilde ortaya konulan bilimsel araştırma ve veriler, çocukların önderliğinde sürdürülen okul boykotları…

Çevre ve iklim aktivistlerinin devletler ve yıkıcı projelerin sahibi şirketler tarafından tehdit ve baskılara maruz kalması yeni bir olgu değil. Türkiye’de ve dünyanın pek çok yerinde, şirketlerin ekonomik çıkarları karşısında doğanın ve yaşam alanlarının korunmasını talep eden yaşam savunucuları, polisin ve özel güvenliğin saldırıları ve ceza davaları ile karşılaşıyor, ekonomik kalkınma karşıtları ve hatta hain…

Editörden: Tarih boyunca birbirini kümülatif olarak etkileyen toplumsal hareketlerin hafızasına hızlıca baktığımızda, hareketin gelişmesine vesile olan olgularla ilgili gerçekleşen hak ihlalleri karşısında, devletlerin ve şirketlerin ortaya konulan adaletsizlikle ilgili sorumluluklarını yerine getirmek yerine çoğunlukla aktivistleri caydırmaya yönelik politikalarıyla hareketleri sönümlendirmeyi hedeflediklerine dair pek çok örnekle karşılaşıyoruz. Fiziksel ve psikolojik şiddeti bir yöntem olarak benimseyen bu…

Kasım-Aralık 2019 ve Ocak 2020 Termik Santral Gündemi belgesinde, “Türkiye’de ve dünyada enerji politikası,” “Politik demeçler,” “Termik Karşıtı Mücadeleler” “Kararlar ve izin süreçleri,” ve “Kazalar, kirlilik ve etkiler” başlıkları altında; Türkiye’deki elektrik üretim piyasasına ait önemli gelişmelere, yönelim değişikliklerine ve karar alma süreçlerine, Termik santralları ilgilendiren lisans ve ÇED süreçleriyle ilgili kararlara ve diğer konulardaki yargı kararlarına, Planlanan termik santral projelerinin yaratacağı veya…

*Hacettepe Üniversitesi, Biyoloji Bölümü, Ekoloji Ana Bilim Dalı, Doktora Öğrencisi Habitat parçalanması; sürekli ve büyük bir doğal alanın, aralarına farklı habitat matrislerinin girerek bağlantısı azalmış veya birbirinden izole olmuş daha küçük alanlara dönüşmesidir. Bu dönüşümün sebepleri çoğunlukla yapılaşma ve tarım alanı oluşturma sebepli arazi kullanım değişiklikleri aracılığıyla insan kaynaklı iken; doğal rejimin dışında büyük yangınlar,…

On yıllardır süregelen mücadeleler ve ekolojik krizin çoktan farkında olanların kurucu pratikleri bir yana, geçtiğimiz birkaç yılda iklim hareketinin ve eko-yıkım projelerine karşı mücadele eden yerel hareketlerin sesini daha fazla duyurduğunu, iletişim ve dayanışma ağlarını güçlendirdiğini ve ana akımın gündemini de zorlayabilecek çoğunluğu sağladığını gördük. Hükümetlerin ateşe körükle gider gibi politika yapmayı sürdürdükleri bu mevcut…

Devletin neoliberal inşası tıpkı 1980’li yıllardan önceki dönemlerde olduğu gibi hem devletin güvenlikçi eksende yeniden üretilmesinin hem de sermaye birikimine hukuki zor yoluyla el koyan kapitalist stratejinin devamıdır. Bu stratejinin birikim zemininin örgütlenmesi geçmiş dönemden farklı olarak yerli sermaye gruplarının değil küresel pazarla eklemlenmiş küresel sermaye gruplarının önünün açılmasını esas alır. İdeolojik açıdan da 1980’li…

İstanbul’a bir kanal yapma projesi, yeni değil. Dibini eşeleseniz, 2000’lere kadar uzanan arka planı olan bir çalışmayla karşı karşıya kalabilirsiniz. Her ne kadar, beş ayrı güzergah üzerinden tartışma yürütüldüğü iddia edilse de; gün be gün planlanmış bir proje. Kanunen denetlemesi gereken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, henüz ÇED aşamasında olan ve ÇED olumlu kararı almamış bir…

Kanal İstanbul’un yalnızca fikri bile hem gündemimizde hem zihinlerimizde uzunca bir süredir yer kaplıyor. Bu mega proje, fısıltılarla birlikte kulaktan kulağa yayılırken pek çok tartışmayı da beraberinde getirdi. Çevreye etkisi ne olacak? Maliyeti ne olacak? Pek sık olmadığını bilsek de amaçlandığı gibi gemi kazalarını yüzde yüz önleyebilecek mi? İstanbul gündeminde hak ettiği yeri bulamayan fakat…

İstanbul neden İstanbul hiç düşündünüz mü? On bin beş yüz yıl önce neden yerleşmişler buraya? Nasıl olmuş da 3500 yıldır sürekli yerleşimlere ev sahipliği yapabilmiş? Bugün bir şehre yerleşmeye karar verirken iş olup olmadığına bakıyoruz, aklımıza yeterince suyu ve yeterince tarım alanı var mı bizi doyuracak mı soruları gelmiyor. İnsanlığın eski alışkanlıklarını unuttuk, su ve…

2019 yılı iklim gündemi açısından oldukça hareketli bir yıldı. Hükümetlere açılan iklim davalarından sokaktaki kitlesel protestolara kadar 2020 yılında da etkileri sürecek pek çok adım atıldığını, yurttaş hareketlerinin iklim krizi karşısında yapılabileceklerle ilgili yasal yolları kullanmak konusunda da yeni stratejiler geliştirdiğine tanık olduk. Yılın son iklim bülteninde tarihi bir zaferle sonuçlanan Urgenda davasından, Filipinler’de İnsan…

Urgenda davası, 1990’lı yıllarda etkisi en üst seviyeye çıkan çevre hukuku ve hukuki mücadelenin küresel ölçekte yeniden gözler önüne çıkmasında etkili oldu. Ancak bu davayla hukuki mücadelenin anlam ve öneminin de küresel düzeyde farklılaştığını vurgulamak gerekiyor. Çevre mücadelesi açısından bu tip davalar, çevreye zararlı bir yatırımın önlenmesi veya karar vericililerin uyarılarak bu tarz uygulamalardan vazgeçilmesi amacını…

Editörden: 2 Aralık – 13 Aralık tarihleri arasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 25. Taraflar Konferansı (COP25) düzenlendi. Şili Başkanlığında Madrid’te gerçekleştirilen Konferans, Paris Anlaşması’nın uygulanmasına başlanacak 2020 yılından önceki son konferans olması nedeniyle oldukça önemliydi. İklim eylem planları, iklim değişikliği gibi temel konuların yanı sıra karbon piyasaları ve kayıplar ve zararlar gibi kritik…

Eylül- Ekim 2019 Termik Santral Gündemi belgesinde, “Türkiye’de ve dünyada enerji politikası,” “Politik demeçler,” “Termik Karşıtı Mücadeleler” “Kararlar ve izin süreçleri,” ve “Kazalar, kirlilik ve etkiler” başlıkları altında; Türkiye’deki elektrik üretim piyasasına ait önemli gelişmelere, yönelim değişikliklerine ve karar alma süreçlerine, Termik santralları ilgilendiren lisans ve ÇED süreçleriyle ilgili kararlara ve diğer konulardaki yargı kararlarına, Planlanan termik santral projelerinin yaratacağı veya işletme halindeki termik santrallerin yol…

Merhaba, Ekoloji Kolektifi tarafından hazırlanan İklim Adaleti’nde, Ocak 2019 ayı itibarıyla dünya genelinde başta hükümetlere karşı açılanlar olmak üzere iklim davaları konusunda yaşanan gelişmeleri iki aylık bültenlerle özlü şekilde bir araya getirerek konunun muhataplarına bu konuda bilgiye erişim bakımından işlevsel bir araç sunmaya karar verdik. Elbette yılın her dönemi aynı ölçüde gelişmelerle dolu olmuyor, ancak…