Eylül 2019’da ilk derece tarafından reddedildikten sonra davacılar tarafından doğrudan Yüksek Mahkeme’ye taşınan İrlanda İklim Davasında olumlu bir gelişme yaşandı (davaya ilişkin şu ana kadar yaşanan gelişmeler hakkında bilgi için geçmiş bültenlere bakınız). Yüksek Mahkeme, 14 Şubat 2020 tarihli kararıyla iklim değişikliğinin teşkil ettiği “acillik derecesinden” bahisle İrlanda hükümetine karşı açılan davayı görmeyi kabul etti.
2017’de açılan dava ile özetle hükümetin emisyon azaltımına yönelik ulusal planının Paris Anlaşması uyarınca bulunulan taahhütlere uymadığı ve hükümetin iklim kriziyle mücadeledeki yetersizliğinin İrlanda Anayasasını, İrlanda İklim Yasasını ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal ettiği öne sürülmüştü. İlk derece mahkemesi, hükümetin emisyon azaltım politikasını ortaya koymakta geniş bir takdir yetkisi olduğunu vurgulayarak, mevcut planın Avrupa Birliği Hukukunu ya da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ihlal etmediğini belirtmekle davayı reddetmişti.
Yüksek Mahkeme, ilk derecenin bu kararına karşı davanın görülmesine devam edilmesi talebiyle kendisine yapılan başvuruyu kabul ederken, İrlanda hukukunda anayasal düzeyde yeni tanındığı belirtilen “sağlıklı çevre hakkına” atıfta bulundu. Dünya genelinde insan hakları odaklı iklim davalarının ve sağlıklı çevre hakkının tanınmasının gittikçe arttığı ve önem kazandığı mevcut bağlamda, Yüksek Mahkeme’nin davayı sürdürmeye yönelik bu kararı, haziran ayında görülecek duruşmalar sonrasında vereceği karar bakımından her ne kadar şimdilik net bir fikir vermese de büyük bir umut veriyor. Umarız İrlanda İklim Davası, Urgenda ile önü açılan yolda bir başka büyük adım teşkil eder.
Kaynak: https://www.drillednews.com/post/climate-case-ireland-will-have-its-day-in-court
Yüksek Mahkeme kararı için: https://beta.courts.ie/view/determinations/19641245-25ea-418f-b8f5-eb4f256b453b/6691b4ad-19ad-40d3-b1b5-29751b84ba92/Friends%20of%20the%20Environment%20v.%20Gov.%20of%20Ireland%20&%20anor.pdf/pdf
Fotoğraf: https://www.climatecaseireland.ie/climate-case/#about-the-case