Devlet yönetimine katılma hakkı, hem karar alma hem de alınan kararlara katılma hakkıdır. Bu hak, ekoloji mücadelesinde yurttaş davalarıyla da somutlaşır. Yurttaş davalarının idarenin hukuka aykırı işlemlerini ortadan kaldırma, yurttaşların idari işlem ve eylemleri üzerinde denetleyici mekanizmalar oluşturma, hukuki düzenlemeleri yeniden biçimlendirme işlevi olduğu kadar yurttaşların “nasıl bir yaşam” istediklerine yönelik “karar alma sürecine katılma “ iradesinin de açığa çıkmasına sağlar. Bu anlamıyla kent ve çevre davaları adalet talebini dile getirme süreci olduğu kadar hayatı yeniden üretme ve kolektif karar alma mekanizmalarıyla yaratma süreçleridir.
Bu davalara ait mahkeme kararları, sempozyum, panel gibi buluşmalarda, yazılı ve görsel medyadaki haberlerde veya farklı kamusal buluşmalarda sık sık gündeme gelir. Ancak, paylaşılan bu birikimin derli toplu ve sistematik olarak sunumu bugüne kadar çok mümkün olmamıştır.
Bu çalışmamız ile seksenli yılların sonundan itibaren sayısı niteliksel ve niceliksel olarak artan kent ve çevre davaları içinden örnek olarak seçilen yargı kararları üzerinden değerlendirmeler yapmayı hedefliyoruz. Bu bağlamda, yurttaşların yargı kararlarının içeriğine erişebilmelerini ve kararların hukuki anlamını daha anlaşılır olarak ortaya koymayı amaçladık. Temel hak ve özgürlüklerin alanını genişletmeye ve yurttaşların devlet yönetiminin aktif bir öznesi kılınmasını sağlamaya yönelik çabaların da bu anlamda paydaşıyız. Bu çalışmayı önümüzdeki yıl farklı etkinliklerle beslemeyi ve bir kitap olarak oylumlaştırmayı arzu ediyoruz.
Çalışmamızın bu versiyonunda, AKSA Akrilik Kimya San. A.Ş- İthal Kömür Yakıtlı Kojenerasyon Santrali Projesi ÇED Olumlu Kararı İptali Davası, Soma KOLİN Termik Santrali ÇED Olumlu Kararı İptali Davası, Karaman ili, Merkez ilçesi, Akşehir Kasabası Mevkiinde Bulunan 4. Grup Kömür Ocağı Projesi ÇED Olumlu Kararı İptali Davası,DOSAB Buhar ve Enerji Üretim Tesisi ÇED Olumlu Kararı İptali Davası, Sinop-Gerze Yaykıl Mevkiine İlişkin Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Kararı İptali Davası kararlarının özetlerine yer verdik. Yatırımların yanlış yerde yapılması, fayda maliyet analizinin yapılmamış olması ve ÇED süreçlerinin öngörü ve taahhütler metni olduğunu hatırlatan bu kararlar arasında ekoloji mücadelesi aleyhine sonuçlanmış AKSA Akrilik Kimya San. A.Ş- İthal Kömür Yakıtlı Kojenerasyon Santrali Projesi ÇED Olumlu Kararı İptali Davasına da yer verilmiştir. Bu karar ile yaşanan temel hak ve özgürlük ihlallerinin tespiti ve bu bağlamda AYM ve uluslararası hukuk yollarının da bir aşama olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Bu çalışmanın oluşmasında; arşivlerindeki yargı kararlarını bizimle paylaşarak destek olan dostlarımız Av. Safiye Yüksel ve Av. Nesrin Kayserioğlu’na, yine bu çalışmada yer alan kararlarda emeği geçen tüm avukat arkadaşlarımıza ve yurttaşlara teşekkür ediyoruz.
Ekoloji mücadelesinin bir parçası olan hukuki mücadele birikiminin paylaşımı ve hukuki mücadelelerin stratejik olarak örülmesi bağlamından hareket ederek oluşturduğumuz, “Termik Santraller Hakkında Açılan Davalara İlişkin Karar Özetleri – 1” isimli çalışmamızın, geleceği kurma ve ekolojik bir dünya mücadelesinin parçası olan herkese faydalı olmasını diliyoruz.